MEB İçin Maarif Programı Değerlendirmesi

Maarif Modeli Okul Öncesi Programı İçin Milli Eğitim Bakanlığının İstediği Şekilde Hazırladığımız Değerlendirme Raporumuzun Word Dosyasını Aşağıdan İndirebilirsiniz:

İÇERİK

MAARİF PROGRMININ DEĞERLENDİRİLMESİ

Paragrafların hangi maddeye yazılacağına göre Maddelere ayırdık. (Birden fazla paragraf olan maddelerde ayrı ayrı yazabilir ya da tüm paragrafları ekleyebilirsiniz.)

Madde 1:

• Program metni ve açıklaması öğretmenlerin kendi başlarına okuyup anlayabilecekleri kadar net ve anlaşılırdı fakat Hizmet İçi eğitimleri veren öğretmen arkadaşlar muhtemelen kısa ve alelacele bir eğitim almaları sebebiyle birbirleri ile tutarsızdı. Bu durum da çeşitli sosyal mecralarda öğretmen arkadaşların birbirlerine yanlış bilgiler vermelerine sebep oldu. Örneğin bir ilçedeki toplantıda her dönem en az sekiz değere yer verilecek denirken bir başka seminerde her ay sekiz değere bir başka ilçedeki seminderde ise her günün planında sekiz değere yer verilmesi zorunlu denilmesi ve öğretmen arkadaşların sosyal medyada bunları paylaşması bir çok öğretmenin kafasını karıştırdı.

Madde 2:

• Maarif Programının becerileri asıl olarak 12. Sınıf bitirildiğinde çocuklarda beklenen becerilere göre seçildiği ve Okul Öncesinde bu becerilerin Okul Öncesi yaş grubu çocukların yapabileceklerine göre sadeleştirildiği için Okul Öncesine tam olarak uygun değildi. Sene başında yapılan dönütlerin ardından Okul Öncesi Programı her ne kadar güncellenip becerilerdeki cümleler sadeleştirilse de yeterli olmadı ve hala Maarif Programının Okul Öncesi kısmı, Okul Öncesi çocuklarına göre bir hayli zor. (Özellikle Alan Becerileri haricindeki kısımlar.) Okul Öncesi Programının yine Maarif Programı ruhunda fakat Okul Öncesine özel olması gerekmektedir.

Madde 3:

• Programın yine Planlama kısmı Beceriler tablosunda çok fazla madde olması ve bir çok maddenin birbirine çok benzer olması sebebiyle (Örneğin benzer bir maddenin hem Sosyal Alanda, hem Programlar Arası Becerilerde hem de Değerlerde olması) öğretmenlerin programı oluşturması zorlaşıyor. Okul Öncesinde Planların öğretmen tarafından sınıfa özel hazırlanıyor ya da hazırlanması isteniyor olması sebebiyle bu maddelerin zorlanmadan plana alınabileceği gibi azaltılması, birbirine benzeyen maddelerin sadeleştirilmesi plan hazırlamayı tüm öğretmenler için hem kolaylaştıracak hem de planları efektif hale getirecektir. Bunun için ya Program kitabındaki maddelerin sadeceleştirilmesi ya da aynı bırakılarak sırf plan hazırlama için sadeleşmiş halinin yayınlanması uygun olacktır.

Madde 4:

• Maarif Programı daha çok merkezdeki çocuklar düşünülerek hazırlanmış. Özellikle Okul Dışı Öğrenme etkinliklerinin büyük bir çoğunluğu (örneğin Müze gezileri, Tiyatro gezileri vb.) köylerde ve küçük yerleşim birimlerinde uygulanamıyor. Bunun için kurumlar arası protokollerle gezici müzelerin, gezici tiyatroların çoğaltılması; en azından dönemde birer defa her okula gelebilmeleri sağlanmalıdır.
• Değerler eğitiminin Programın içine yerleştirilmesi ve bu değerlerin tam bir günü kapsamadan parça parça verilmesi çok daha iyi olmuş. Çocukların aynı değer özerinde bir günü geçirmesi çocuklar açısından sıkıcı oluyordu. Bu şekilde daha istekliler.

Madde 5:

• Yıllardır Okul Öncesi Öğretmenlerinin Gelişim Raporlarını daha basit ve velilerin daha kolay anlayabilecekleri şekilde MEB’in hazırlayacağı ortak metinlerle, tıklanabilir bir şekilde hazırlanması isteği ilgili merciler tarafından “Her çocuğun özel” olması sebebiyle reddedilmiş ya da ileri tarihlerde belki yapılacağı söylenmiş olmasına rağmen Maarif Programına geçildiği gibi Bir dönem içinde 1. Sınıflara bu sistem getirilmiştir. Okul öncesini bitirdikten sadece 1 dönem sonra bu sistemde Gelişim Raporu hazırlanmasına uygun olan çocukların Okul Öncesi dönemde de uygun olduğu kabul edilip Okul Öncesi dönem çocuklar için de tiklenebilir bir sistemle Gelişim Raporu hazırlanması için sistemin güncellenmesi MEB’den Okul Öncesi öğretmenleri tarafından beklenmektedir.
• Tutulması gereken evraklar EÇE Programına göre az olsa da 2013 programına göre arttırılmıştır. 2013 Programından önce denenen fakat vazgeçilen Kısa Not, Sistematik Gözlem Formu, Anektod Kayıt Formundan Anektod Kayıt Formu geri getirilmiştir. 2013 Öncesi Programda olan bu formlar kapsamlı ve karışık olması sebebiyle öğretmenler tarafından anlık kullanılamıyor öğretmenlerin boş zamanlarında, hatırladıkları kadarıyla yazmasına sebep oluyor ve amacına uygun olmuyor. Bu programda getirilen Sistematik Gözlem Formunun da aynı şekilde amacına ulaşamayacağını düşünüyoruz. Bu sebeple Vaka Kaydı gibi sadece gözlenen olayın yazıldığı; gözlenen becerilerin yazılmadığı bir form daha uygun olacaktır.
• E-Portfolyo sistemi çocuğun ileriki yaşamı için güzel düşünülmüş net bir sistem olmuş. Biraz daha sadeleştirilebilir. (Bir çok etkinlik için açıklama gerekmemektedir ve bir başlık yetmektedir.) Ayrıca bazı etkinlikler grup etkinliği olup 1 öğrenci değil birden fazla öğrenci aynı etkinliği yaptığında etkinliği çocukların E-Portfolyolarına aynı anda birden fazla çocuğu seçerek toplu olarak ekleme sistemi getirilebilir.

Madde 6:

• Çekirdek kitapları gerek etkinliklerin içeriği, gerek etkinliklerin yerli ve milliliği güzel anlatması, gerek etkniliklerin yenilikçi olması açısından öğrenme-öğretme yaşantıları için yeterli olmuş. El-Ele Okul Öncesi Eğitime kitaplarına göre çok daha kapsamlı ve çocukları sandalyelere kilitlemek yerine etkinlik içinde çocukları hareket ettiren yönergelere sahip kitaplar olması Okul Öncesi öğretmenlerinin dikkatinden kaçmamıştır. Diğer yandan özellikle 5 yaş çekirdek kitapları, çocukların daha önceden 3 ve 4 yaş eğitimlerini aldığı farz edilerek hazırlanmış ve bu eğitimi almayan çocukların örneğin renkleri öğrenmeden doğrudan renk karışımları ile karşılaşmasına sebep olmuştur. Bu sorunlar elbette ki okul öncesi dönemde katılım arttıkça kendiliğinden çözülecektir fakat ilk yıllarda 4 ve 5 yaş kitaplarının her konuda baştan başlaması iyi olacaktır.
• Yine çekirdek kitaplarında aynı konular hem birbirinden uzak sayfalarda hem de farklı kitaplarda tekrar alınmıştır. Bu da hem çocukların konuyu öğrenmesini hem de kitapları, planlara paralel kullanmayı zorlaştırmaktadır. Öğretmenler konu bütünlüğü için 4 kitabı aynı anda kullanmak zorunda kalmaktadır. Tekrar sayfalarının en fazla bir defa olması daha iyi olacaktır. Hatta kitap sayıları birer adet azaltılıp tekrar için ayrıca tekrar kitabı hazırlanabilir. (Örneğin 5 yaş çekirdek kitabı 3 adede düşürülerek bir de tekrar kitabı eklenebilir.)

Madde 6’ya Ekleyebilirsiniz:

• Özellikle küçük ilçelerde ve köylerde 3 ve 4 yaş Çekirdek eğitim kitapları yeterince ulaştırılamamıştır. Köylerde, birleştirilmiş sınıflı okullarda, anasınıfları da 3, 4 ve 5 yaş karışık olduğu için her yaş grubundan Çekirdek kitapları gönderilmemesi küçük yaş çocukların da 5 yaş Çekirdek kitabı kullanmasını zorunlu hale getirmiştir. Bu durum da çocukların eğitimini olumsuz yönde etkilemektedir.
• Okul Öncesinde Çekirdek kitapları için sayıların önceki senenin sonundan istenmesi Okul Öncesi sınıflarına kayıtların sene sonuna kadar devam etmesi ve sık sık yeni öğrencilerin kayıt olması sebebiyle pek uygun olmuyor. Aday kayıtlardaki sayılar ile sınıflardaki çocukların sayıları neredeyse hiçbir okulda tutmuyor ve çocukların yaş gruplarına uygun Çekirdek kitaplarını temin etmek zorlaşıyor. Bu sebeple sayıların okullardan istendikten sonra ilçe deposuna bol miktarda fazlalık kitap gönderilip gerektiğinde okullara dağıtılması gerekmektedir.

Madde 7:

• Farklılaştırma başlığı altında ne yapılacağı öğretmenlere tam olarak anlatılamamış ya da öğretmenler tarafından tam olarak anlaşılamamıştır. 2013 Programındaki etkinlik kitabı gibi Maarif Programı için de Günlük Plan örnek kitabı hazırlanması iyi olacaktır. Özellikle yeni atanmış ve alan deneyimi olmayan öğretmenler ve meslekte uzun süredir bulunan ve yenilikleri yeterince takip edemeyen öğretmenler için örnek planlar ve örnek yöntem ve teknikleri içerek bir Etkinlik ya da Plan kitabı faydalı olacaktır.
• Sınıflardaki kaynaştırma öğrecilerine yönelik destek personeli sağlanması gerekmektedir. Özellikle pandemi dönemi çocuğu olarak nitelendirilen günümüz Okul Öncesi çocukları zaten oözellikle sosyal ve dil alanında olmak üzere bir çok alanda bir miktar desteklenmesi gerekmektedir. Ayrıca zaten aynı sınıfta farklı yaş grup öğrencilerine farklı eğitim verilmesi gerekirken bir de sınıfta kaynaştırma öğrencisi olduğunda eğitimde fırsat eşitliği sağlanamamaktadır.

Madde 8:

• Okul Öncesi Yönetmeliğinin değiştirilerek 50 dakika olan ders sürelerinin 40 dakikaya; hatta 35 dakikaya düşürülmesi; aralıksız eğitim sebebiyle insani ihtiyaçlarını karşılayamayan öğretmenlerin yeterli verimde çalışamayacakları düşünülerek iyileştirilme yapılması gerekmektedir.
• Özel eğitim kurumlarında talep edilen Yardımcı Eğitmen sisteminin hem Okul Öncesi öğretmenlerinin insani ihtiyaçlarını karşılayabilmeleri için hem de Pandemi sebebiyle özellikle sosyla ve dil becerileri olmak üzere bir çok alanda desteklenmesi gereken çocuklar için getirilmesi gerekmektedir.

Uygun Gördüğünüz Bir Yere Ekleyebilirsiniz:

Maarif Programı seminerleri, Maarif Programının detaylılığını anlatmada yetersiz kalmıştır. Online Eğitimlerle eğitimin desteklenmesi; hatta detaylandırılarak tekrar verilmesi gerekmektedir.